Рекламный баннер 990x90px ban1
79.17
90.4

Обязательно к прочтению

Обязательно к прочтению Эр-Кыс Харылзаадан Дамчыыр Аарыглар
( Инфекции Передаваемые Половым Путем или ИППП )

1. Эр-херээжен чоруктан дамчыыр аарыглар дугайында чуну билзе экил?
Соолгу чылдарда эр-херээжен чоруктан дамчыыр аарыгларнын канчаар-даа аажок ковудеп турары демдеглеттинген, ылангыя аныяктар аразындаПоказать ещё бо аарыглар хойу-биле нептереп турар.
Республикада ниитизи-биле 2022 чылдын 11 айда сифилис азы паш аарыглыг 177 кижи илереттинген(100 мун чурттакчы чонга хамаарыштыр коргузуг – 53.2), а 2021 чылдын 11ай иштинде - 101кижи аараан (100 мун чурттакчы чонга хамаарыштыр-30.6). Эрткен чылга бодаарга 72.8% ковудээн.
Бистин Чоон-Хемчик кожуунда 2022 чылдын 11 айларынын дургузунда сифилис азы паш аарыглыг 25 кижи демдеглеттинген (100 мун чурттакчы чонга хамаарыштыр-122.6), а эрткен чылын - 12 кижи (100 мун чурттакчы чонга- 58.4)-109.0% ковудээн, ынчап кээрге кожуунда аарып турар кижилернин саны республиканын коргузуглеринден барык 2 катап ковей.
Республикада 2022чылдын 11айда 17 харга чедир аараан уруглар саны-13 кижи( оларнын аразындан бистин кожуундан - 2 уруг), а эрткен чылын ол-ла уе дургузунда 11 ажы-тол ( кожуундан 3 кижи) илереттинген.
Аарыы илереттинмээн, боттарын аарыг мен деп билбейн чоруур кижилернин саны оон-даа хой.
Бо инфекциялар – хоочураан аарыгларны тывылдырып, харын-даа эр-херээжен кижилернин уруг-дарыг чок болурунга чедирип болур. Чамдык инфекциялар аарыг авазындан иштинде чаш толунге уруг савазын дамчып ийикпе, азы чырык ортемчейже торуттунуп турар уезинде чыпшынып болур. Оон ангыда, аарыгларнын «микробтары» авазынын эмиинин судун дамчып чаш толге чыпшынар.
Кижи бурузу бо аарыглар мени оюп эрте бээр боор деп бодаар. Бо аарыглар дугайында кижи бурузу билир ужурлуг, чуге дизе аарыгны хоочураваанда чогуур уезинде тодараткаш кыска хуусаада чедимчелиг эмнээшкин кылырда дузалыг.
Эр-херээжен харылзаадан дамчыыр аарыгларга:
Сифилис (азы паш аарыы), гонорея, трихомониаз, хламидиоз, микоплазмоз, кандидоз, папилломовирустуг инфекция, гениталдыг герпес, В гепатит, СПИД болгаш оон-даа оске аарыглар хамааржыыр.

2. Эр-херээжен чоруктан халдаар аарыглар кандыг оруктар-биле дамчып болурул?
• Бо аарыгларны чыпшырып алыры чууден-даа белен: аарыг кижи-биле камгалал чок чангыс-ла катап эр-кыс чоок харылзаа кылган туннелинде.
• Ажы-толунге ог-буленин ниити ажыглаар эт-херекселдеринден халдадып ап болур.



• Хан дамчыштыр база (хирлиг шприцтер болгаш инелерден) чыпшырып ап болур дээрзин сактып алыры база чугула.

3.Эр-кыс харылзаадан дамчыыр аарыгдан аарый бергенин канчап билип алырыл?

Аарыг бурузу бир-ле ылгалыр демдектиг, ынчалзажок ангы-ангы аарыгларга хамааржыр ниити демдектери база бар:

• адакы органдан, сидик унер оруктан суук чуул унер азы «выделение» (ак, ногаан, ириннелчек, чыттыг база чыт чок);

• адакы органнын кырынга шивишкилер, балыглар, оюлганнар коступ кээр;
• кижиир, изиннээр; сидиктээрге адакы орган, сидик унер орук аарышкылыг болур;
• адакы орган кызып, ыжа бээр;
• ижин дуву аартыыр;


Аарыгнын демдектери шоолуг эвес болуп, кижиге анчыг болбайн барып болур, ынчалза-даа кижиде аарыг домей-ле бар болганындан эр-кыс харылзаа кылыр эжинге ону халдадып каар.

Кандыг-даа таварылгада ол аарыг боду черле читпес!

Ынчангаш, эр-кыс харылзаа тудуп турар эжинерде багай аарыг бары илереттинген таварылгада, а силерде аарыгнын кандыг-даа демдектери чок-даа болза, эмнелгеге чедип, эмчи шинчилгезин эртип, херек апарганда - эмнедип алганы дээре.

4.Эр-херээжен чоруктан дамчыыр аарыглардан баш бурунгаар камгаланыыр дизе, чуну канчаарыл?
• Арага-дары ишкен туннелинде аарыг чыпшырып алган таварылгалар эвээш эвес, ынчангаш амыдыралдын шын, кадык хевири-биле чурттаалынар.
• Шоолуг танывазы азы харын эки билири-даа кижилер-биле эр-кыс чорук кылырындан чайлап чорууру чугула.

• Эр-кыс харылзаа тудуп турар кижилернин саны хой болган тудум, аарыгны чыпшырып алырынын айыылы улгадыр.
• Эр-херээжен харылзаа бурузунде презервативти ажыгланар, оон ачызы-биле бо аарыглардан камгаланып болур.


5. Эр-кыс чоруктан халдаар аарыглар чыпшына берген болза, чуну канчаарыл?
Эр-кыс чоруктан халдаар инфекция чыпшына берген деп каразыг тургустунуп келген болза, эмин эртир мунгарап, салдынып, будуу чажыртынып эмненген херээ чок!
Ылангыя эш-оор, таныыр-билир кижилернин ол-бо сумезин дыннаванар, ол-ла дораан эмчиже чеде беринер!
Бо аарыглар эмнеттинер! Чугле эмчи аарыгны шын тодараткаш, чогуур эмнедиишкини чорудар.
Эр-кыс харылзаадан чыпшынар аарыглар дугайында чугааны эжинер-биле чорудары белен эвес дээрзи билдингир, ынчалза-даа ол айтырыгны сонгаарлатпайн, эжинерге эмчиге барып хынадып алыры чугула деп тайылбырланар.
Бир эвес эр-херээжен чоруктан чыпшынар аарыг халдадып алганынарга каразый берзинерзе, черле инчеш, кезек болгаш-ла, аарыгнын демдектери чок-даа турда, дерматовенеролог эмчиге кээп хынадып алыры артык эвес.
Эр-херээжен чорук таварыштыр дамчыыр аарыгларга хынадып база эмнедиир дээр болзунарза, кожууннун топ эмнелгезинде кеш болгаш шээр аарыглар кабинединче чалап тур бис.
Бодунун адын адавайн («анонимно») шинчидип, эмнедип ап база болур.

81835

Оставить сообщение:

Поделитесь новостями с жителями города
Если Вы стали свидетелем аварии, пожара, необычного погодного явления, провала дороги или прорыва теплотрассы, сообщите об этом в ленте народных новостей. Загружайте фотографии через специальную форму.
Полезные ресурсы